Propozycja geoportalu dla przestrzenno-czasowych danych statystycznych

Piotr Cichociński
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
Katedra Geomatyki
Polska

Streszczenie

Bank Danych Lokalnych (BDL) jest, obejmującym całą Polskę, uporządkowanym zbiorem informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej, demograficznej, społecznej oraz stanie środowiska. Informacja ta dotyczy województw, powiatów i gmin oraz jednostek statystycznych (NTS). Dane zawarte w BDL są dostępne za pośrednictwem Internetu i można z nich korzystać bezpłatnie w nieograniczonym zakresie. Przeznaczeniem tego zbioru jest prowadzenie wielowymiarowych analiz statystycznych, zwłaszcza że obejmuje nie tylko dane bieżące, ale również archiwalne, co pozwala badać zmienność opisywanych zjawisk. Jednak oprócz udostępniania danych statystycznych, portal BDL nie oferuje żadnych narzędzi do tego celu. Potencjalni użytkownicy zdani są na konieczność posiadania własnych danych georeferencyjnych i umiejętność powiązania ich z pobranymi danymi tabelarycznymi.
Możliwości rozwiązania tego problemu otwiera sukcesywne wprowadzanie w życie zapisów dyrektywy INSPIRE i ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej. Zgodnie z postanowieniami załączników do tych aktów prawnych powinny powstać i być udostępniane dane dotyczące podziału administracyjnego i jednostek statystycznych.
W artykule przedstawiono koncepcję geoportalu, który dawałby możliwość geowizualizacji danych BDL i przeprowadzania analiz o charakterze przestrzenno-czasowym. Przeanalizowano wymaganą przez taki geoportal funkcjonalność, obejmującą między innymi wykonywanie: prezentacji mapowych dla dowolnie wybranego okresu czasu, wykresów prezentujących czasową zmienność wybranego zjawiska na określonym obszarze i umożliwiających badanie relacji pomiędzy zjawiskami, wyboru obiektów spełniających kryteria odnośnie położenia lub wartości atrybutów. Zbadano ponadto sposób udostępniania danych przez BDL oraz zasugerowano usprawnienia, sprzyjające automatyzacji tego zadania. Zaprezentowano także przykładową implementację geoportalu. Zaproponowano zastosowanie wyłącznie wolnego oprogramowania, co powinno docelowo ograniczyć koszty związane z pozyskaniem odpowiednich narzędzi i ich aktualizacją.

Słowa kluczowe:

Bank Danych Lokalnych; geowizualizacja; mapa dynamiczna; Weave

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

de Amicis R., Conti G, Prandi F., 2010: An Integrated Framework For Spatio-Temporal Data Management: The Project BRISEIDE – BRIdging SErvices Information and Data for Europe.[In:] WebMGS 2010 – 1st International Workshop on Pervasive Web Mapping, Geoprocessing and Services. Como, Italy..

Andrienko N., Andrienko G., Gatalsky P., 2003: Exploratory spatio-temporal visualization: an analytical review. Journal of Visual Languages & Computing, 14(6): 503-541.

Bank Danych Lokalnych, 2012: Przewodnik po Banku Danych Lokalnych. http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=przewodnik.

Basista I., Bydłosz J., Cichociński P., 2010: Przykłady wykorzystania języka GML przy udostępnianiu polskich zasobów geoinformacyjnych. Roczniki Geomatyki t. 8, z. 5: 31-41, PTIP Warszawa.

Carr D.B., A.R. Olsen, J.P. Courbois, S.M. Pierson, D.A. Carr, 1998: Linked Micromap Plots: Named and Described. Statistical Computing & Graphics Newsletter, Vol. 9, No. 1: 24-32.

Carr D.B., Symanzik J., 2008. Interactive Linked Micromap Plots for the Display of Geographically Referenced Statistical Data. W: Handbook of Data Visualization, Springer Handbooks Comp.Statistics: 267-294.

Castronovo D.A., Chui K.K., Naumova E.N., 2009. Dynamic maps: a visual-analytic methodology for exploring spatio-temporal disease patterns. Environmental Health, 8(1), s. 61.

Esri, 2011. ArcGIS Desktop 10 Help.

Gaździcki J., 2002: Leksykon geomatyczny – Lexicon of Geomatics. PTIP, Warszawa.

Hill M. J., Donald G. E., 2003: Estimating spatio-temporal patterns of agricultural productivity in fragmented landscapes using AVHRR NDVI time series. Remote Sensing of Environment, 84(3): 367-384.

Jones M.T., 2013: Weaving data visualizations with the Weave platform: An introduction to Weave and open data. IBM developerWorks, April 23 2013. http://www.ibm.com/developerworks/opensource/library/os-weave/index.html

Kraak M.-J., MacEachren A.M., 1994: Visualization of spatial data's temporal component. Proceedings, Spatial Data Handling, Advances in GIS Research, Edinburgh, Scotland, 5-9, September, 1994, IGU.

Michalak J., 2007: Otwarte oprogramowanie i otwarte dane w geomatyce. Roczniki Geomatyki t.5, z.2: 11-20, PTIP, Warszawa.

Peuquet D.J., 2001: Making space for time: Issues in space-time data representation. GeoInformatica, 5(1): 11-32.

PN-EN ISO 19108:2010 Informacja geograficzna – Schemat czasowy.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 stycznia 2012 r. w sprawie państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju. Dz,U. 2012 poz. 199.

Tobler W., 1970: A Computer Movie Simulating Urban Growth in the Detroit Region. Economic Geography, 46, 2: 234-240.

Ustawa z 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej. Dz.U. 2010 nr 76, poz. 489.

Wang X., Chen J.X., Carr D.B., Bell B.S., Pickle L.W., 2002. Geographic statistics visualization: web-based linked micromap plots. Computing in Science & Engineering, 4(3): 90-94.

Yamamoto Y., Iizuka M., Fujino T., 2008: Web-Based Statistical Graphics using XML Technologies. [In:] Handbook of Data Visualization, s. 757-789. Springer Berlin Heidelberg.

Yao X., 2003: Research issues in spatio-temporal data mining. [In:] White paper submitted to the University Consortium for Geographic Information Science (UCGIS) workshop on Geospatial Visualization and Knowledge Discovery, s. 18-20. Lansdowne, Virginia.