Relacje przestrzenne prawa i ich zapis w postaci formalnej
Streszczenie
Prawo własności posiada relacje do przestrzeni realnej, ale poza tym prawem jest wiele innych relacji prawnych do tej przestrzeni, znacznie wykraczających poza tematykę katastralną. Coś jest zabronione na danym obszarze, coś jest nakazane, są podane parametry geometryczne dla pewnych czynności zakazanych, dozwolonych lub obowiązujących. Prawie wszystkie te relacje są zapisane tradycyjnym językiem prawnym, w postaci tekstowej.
Relacje prawne do przestrzeni mają związki topologiczne – przylegania obszarów, przecinania się oraz tworzenia układów wielospójnych. Relacje prawne mogą być też zmienne w czasie, na skutek uzupełniania, aktualizacji i przystosowywania prawa do bieżących potrzeb. Zmienność relacji prawnych może być także periodyczna i może wynikać z racjonalności działania w lokalnej przestrzeni.
Współczesny tekstowy zapis prawa nie jest poglądowy, nie stwarza równych szans dla wszystkich obywateli, prawo nie jest dostępne powszechnie, w lokalnej przestrzeni, bariery językowe uniemożliwiają szeroki odbiór norm prawnych w krajach Unii Europejskiej.
W niniejszej pracy została zaproponowana formalna postać zapisu prawa posiadającego relacje do przestrzeni – w trzech wersjach: w postaci algorytmicznej (regułowej), za pomocą narzędzi GIS oraz w postaci macierzy przejścia. Zaletą takich zapisów jest jego systemowy charakter. W takiej postaci może być interpretowane nie tylko przez czynnik ludzki, lecz także przetwarzane przez komputer. Inną zaletą takiego zapisu jest możliwość jego wizualizacji przestrzennej, możliwość przenoszenia przez środki multimedialne oraz powiązanie z systemem GPS.
Relacje prawne do przestrzeni mają związki topologiczne – przylegania obszarów, przecinania się oraz tworzenia układów wielospójnych. Relacje prawne mogą być też zmienne w czasie, na skutek uzupełniania, aktualizacji i przystosowywania prawa do bieżących potrzeb. Zmienność relacji prawnych może być także periodyczna i może wynikać z racjonalności działania w lokalnej przestrzeni.
Współczesny tekstowy zapis prawa nie jest poglądowy, nie stwarza równych szans dla wszystkich obywateli, prawo nie jest dostępne powszechnie, w lokalnej przestrzeni, bariery językowe uniemożliwiają szeroki odbiór norm prawnych w krajach Unii Europejskiej.
W niniejszej pracy została zaproponowana formalna postać zapisu prawa posiadającego relacje do przestrzeni – w trzech wersjach: w postaci algorytmicznej (regułowej), za pomocą narzędzi GIS oraz w postaci macierzy przejścia. Zaletą takich zapisów jest jego systemowy charakter. W takiej postaci może być interpretowane nie tylko przez czynnik ludzki, lecz także przetwarzane przez komputer. Inną zaletą takiego zapisu jest możliwość jego wizualizacji przestrzennej, możliwość przenoszenia przez środki multimedialne oraz powiązanie z systemem GPS.
Słowa kluczowe:
zapis prawa; zapis algorytmiczny; GIS; topologia relacji prawnych; zmienność relacji prawnych