Obserwacje zróżnicowania przestrzennego warunków wodnych trwałych użytków zielonych w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni w regionie oddziaływania kopalni odkrywkowej węgla brunatnego

Zygmunt Miatkowski
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
Polska

Karol Przeździecki
Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Środowiska
Zakład Informatyki i Badań Jakości Środowiska
Polska

Jarosław Zawadzki
Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Środowiska
Zakład Informatyki i Badań Jakości Środowiska
Polska

Streszczenie

W publikacji autorzy opisują problematykę związaną ze zdalnymi obserwacjami wilgotności gleby przy użyciu zobrazowań satelitarnych w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni. Obszarem badań jest teren Kotliny Szczercowskiej, w rejonie której znajduje się Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów. Obszar jest interesujący zarówno z punktu widzenia dynamiki zmian wilgotności gleby powodowanej odwodnieniem terenu i wywoływanej przez to presji antropogenicznej Obrazowanie w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni pozwala na monitorowanie stanu pokrywy roślinnej, zasobu wody zawartej w roślinności, jak również wilgotności gleby. W pracy wykorzystany został wskaźnik TVDI (z. ang. temperaturę vegetation-dryness index) otrzymywany przy użyciu metody trójkąta na podstawie danych Landsat 7 ETM+. Otrzymane wyniki są zgodne z oczekiwaniami i potwierdzają zasadność wykorzystywania metody trójkąta w analizach wilgotności gleby oraz jej potencjał do określenia zmian zasięgu leja depresji w wieloleciu.

Słowa kluczowe:

wilgotność gleby; metoda trójkąta; teledetekcja; odwodnienie terenu

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

Chen J., Wang C., Jiang H., Mao L., Yu Z., 2011: Estimating soil moisture using Temperature–Vegetation Dryness Index (TVDI) in the Huang-huai-hai (HHH) plain. International Journal of Remote Sensing, 32(4): 1165-1177.

Dulewski J., Uzarowicz R., 2004: Wpływ odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających węgiel brunatny na środowisko. Mater. symp. Bełchatów 2-4 czerwca 2004r.: 89-96.

Gruszczyńska M., 1998: Zastosowanie zdjęć mikrofalowych z stalitów ERS-1 i ERS-2 do określania wilgotności gleby pod zbożami. Prace instytutu Geodezji i Kartografii: 117-135.

Grzyb S., 1990: Użytki zielone przed i po powstaniu leja depresyjnego KWB Bełchatów. W: Możliwości i sposoby przywrócenia użyteczności produkcyjnej użytków zielonych oraz zasady gospodarowania w leju depresyjnym KWB Bełchatów. Ekoterra.

Jończyk I., Szczepiński J., 2004: Czynniki rozwoju leja depresyjnego w rejonie KWB "Bełchatów". Mater. symp. Bełchatów 2-4 czerwca 2004r.: 159-168.

Li Z., Wang Y., Zhou Q., Wu J., Peng J., Chang H., 2008: Spatiotemporal variability of land surface moisture based on vegetation and temperature characteristics in Northern Shaanxi Loess Plateau, China. Journal of Arid Environments, 72: 974-985.

Mallick K., Bhattacharya B., Patel N., 2009: Estimating volumetric surface moisture content for cropped soils using a soil wetness index based on surface temperature and NDVI. Agricultural and Forest Meteorology, 149: 1327-1342.

Miatkowski Z., Lewiński S., Kowalik W., Sołtysik A., Turbiak J., 2006: Przydatność zdjęć satelitarnych Lansat TM do identyfikacji instensywnie odwodnionych siedlisk hydrogenicznych w rejonie KWB Bełchatów. Falenty: Woda Środowisko Obszary Wiejskie.

Minet J., Bogaert P., Vanclooster M., Lambot S., 2012: Validation of ground penetrating radar full-waveform inversion for field scale soil moisture mapping. Journal of Hydrology: 112-123.

NASA, 2013: Landsat Data Continuity Mission. Pobrano z lokalizacji http://ldcm.gsfc.nasa.gov/

Sandholt I., Rasmussen K., Andersen J., 2002: A simple interpretation of the surface temperature/vegetation index space for assessment of surface moisture status. Remote Sensing of Environment, 79(2-3): 213-224.

Sun W., Wang P., Zhang S., Zhu D., Liu J., Chen J., Yang H., 2008: Using the vegetation temperature condition index for time series drought occurrence monitoring in the Guanzhong Plain, PR China. International Journal of Remote Sensing: 5133-5144.

Wan Z., Wang P., Li X., 2004: Using MODIS land surface temperature and normalized difference vegetation index products for monitoring drought in the southern Great Plains, USA. International Journal of Remote Sensing, 25: 61-72.

Wang C., Qi S., Niu Z., Wang J., 2004: Evaluating soil moisture status in China using he temperature–vegetation dryness index (TVDI). Canadian Journal of Remote Sensing, 30: 671-679.

Wang H., Li X., Long H., Xu X., Bao Y., 2010: Monitoring the effects of land use and cover type changes on soil moisture using remote-sensing data: a case study in China’s Yongding River basin. Catena, 82: 135-145.

Yang X., Wu J. J., Shi P. J., Yan F., 2008: Modified triangle method to estimate soil moisture status with MODerate resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS) products. The International Archives of the Photogamettry, 37: 555-560.