Interaktywny geoserwis dotyczący gwałtownych wezbrań i powodzi błyskawicznych wykorzystujący obserwacje VGI i PGI

Kamil Jawgiel
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych
Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego
Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej
Polska

Streszczenie

Praca opisuje schemat działania geoserwisu internetowego mającego na celu zbieranie danych wg założeń partycypacji społecznej. Partycypacja społeczna jest metodą obserwacyjną wykorzystującą zdolności percepcyjne zwykłych obywateli, a obserwacje te dokonywane są dobrowolnie. Projekt dotyczy powodzi błyskawicznych na terenie miasta Poznania, których monitoring jest wyjątkowo trudny ze względu na dynamikę zjawiska. W tym celu stworzono dwie grupy obserwatorów o zróżnicowanych umiejętnościach interpretacji zjawisk powodziowych. Każda z grup obsługuje specjalnie przygotowany geoserwis, który umożliwia dostęp do określonych funkcji w zależności od zdolności percepcyjnych użytkownika. Zebranie danych ma na celu uzupełnienie pomiarów, które nie zostały zarejestrowane przez wyspecjalizowany sprzęt. Obecnie obserwuje się coraz większą popularność podobnych geoserwisów. Mimo, że obserwacje społecznościowe obarczone są dużą subiektywnością obserwatorów to dane te coraz częściej akceptowane są przez naukowców. Działanie serwisu opisane jest w sposób umożliwiający jego odtworzenie w kolejnych pracach.

Słowa kluczowe:

geoserwis; powódź błyskawiczna; VGI; opad nawalny; Poznań

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

Bartkowski T., Krygowski B., 1959: Próba kartograficznego ujęcia geomorfologii najbliższej okolicy Poznania. [W:] Zeszyty Naukowe UAM – Poznań, Geografia z. II.

Bartnik A., Jokiel P., 2012: Geografia wezbrań i powodzi rzecznych. Wyd. UŁ, Łódź.

Biedroń I., Walczykiewicz T., 2009: Problemy w określaniu zagrożenia powodziowego i oceny ryzyka powodziowego na terenach górskich. Czasopismo Techniczne 10: 83-88.

Bryndal T., 2011: Identyfikacja małych zlewni podatnych na formowanie gwałtownych wezbrań (na przykładzie Pogórza Dynowskiego Strzyżowskiego i Przemyskiego). Przegląd Geograficzny 1: 27-49.

Bryndal T., 2014: Parametry hydrologiczne gwałtownych wezbrań opadowo-nawalnych w małych zlewniach, w polskiej, słowackiej i rumuńskiej części Karpat. Przegląd Geofizyczny 1: 5-21.

Dobija A., Dynowska I., 1975: Znaczenie parametrów fizjograficznych zlewni dla ustalenia wielkości odpływu rzecznego. Folia Geographica, ser. Geographica Physica 9: 77-129.

Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim. Dz.U. UE 6.11.2007.

Fortuniak K., 2010: Miejska wyspa ciepła. Podstawy energetyczne, studia eksperymentalne, modele numeryczne i statystyczne. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Foster M., 2015: Data Collection with Leaflet and CartoDB. Web Map Workshop, MIT DUSP.

Goodchild M.F., 2007, Citizens as sensors: the world of volunteered geography, GeoJournal 69(4): 211-221.

Jawgiel K., 2015a: Małe powodzie na rzekach lewobrzeżnej Warty w Poznaniu. Przegląd Wielkopolski nr 3(109): 54-57.

Jawgiel K., 2015b: Ocena jakości Informacji Geograficznej (Volunteered Geographic Information – VGI) na przykładzie monitoringu imisji odoru w Tarragonie i systemu ornitologicznego SABAP2. Prace geograficzne z. 140: 9-24, Kraków.

Jokiel P., 2008: Przepływy ekstremalne wybranych rzek środkowej Polski w latach 1951-2000. Acta Universitas Loodziensis, Folia Geographica Physica 8: 99-129.

Kaniecki A., 1993: Poznań – dzieje miasta wodą pisane. Aquarius, Poznań.

Kaniecki A., 2013: Wpływ antropopresji na przemiany środowiskowe w dolinie Warty w Poznaniu. Landform Analysis vol. 24: 23-34.

Lorenc H., 2012: Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne (cywilne i ekonomiczne) kraju, Projekt Klimat, IMGW-PIB, Warszawa.

Lupa M., Leśniak A., 2014: Geoportal jako narzędzie wspomagające prace geologiczno-inżynierskie na przykładzie projektu ISMOP. Roczniki Geomatyki t. 12, z. 4(66): 411-416, PTIP, Warszawa.

NOAA, 2010: Flash Flood Early Warning System Reference Guideo.

Parker J., May A., Mitchell V., 2013: The role of VGI and PGI in supporting outdoor activities. Applied Ergonomics vol. 44, issue 6: 886-894.

Pociask-Karteczka J., Żychowski J., 2014: Powodzie błyskawiczne (Flash Floods) – przyczyny i przebieg. Monografie Komisji Hydrologicznej PTG – t. 2: 213-226, Kielce.

Potocki A., Bielecka E., 2015: Projekt geoserwisu dla pszczelarzy z wykorzystaniem metodologii MDA. Roczniki Geomatyki t. 13, z. 2(68): 147-161, PTIP, Warszawa.

Soczyńska U. (red.), 1997: Hydrologia dynamiczna. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.

Sommerville I., 2007: Software Engineering. 8th Edition, Addison-Wesley, ISBN 0-321-31379-8.

Zielstra D., Zipf A., 2010: A Comparative Study of Proprietary Geodata and Volunteered Geographic Information for Germany. Conference Paper: The 13th AGILE International Conference on Geographic Information Science, Guimarães, Portugal.

Żynda S., 2012: Rzeźba terenu, geomorfologia. [W:] Środowisko naturalne miasta Poznania, rozdz. 4, Poznań.