Porównanie metod transformacji map historycznych

Marcin Jaskulski
Uniwersytet Łódzki
Wydział Nauk Geograficznych
Instytut Geografii Miast i Turyzmu
Zakład Geoinformacji
Polska

Grzegorz Łukasiewicz
Uniwersytet Łódzki
Wydział Nauk Geograficznych
Instytut Geografii Miast i Turyzmu
Zakład Geoinformacji
Polska

Marta Nalej
Uniwersytet Łódzki
Wydział Nauk Geograficznych
Instytut Geografii Miast i Turyzmu
Zakład Geoinformacji
Polska

Streszczenie

Artykuł dotyczy wyboru najlepszej metody transformacji, dostępnej w ramach oprogramowania ArcGIS 10.0, do nadania georeferencji kartograficznym materiałom archiwalnym. Jako obiekt badań posłużyła Mapa Projektowanej Oczyszczalni Ścieków Lublinek w Łodzi z 1909 roku. Autorzy zbadali sześć dostępnych rodzajów transformacji i powodowane przez nie deformacje mapy. Posługując się wielkością błędów kalibracji oraz metodą siatki zniekształceń, wybrali najlepszy, ich zdaniem, rodzaj korekcji geometrycznej, która umożliwi najdokładniejsze wpasowanie przestrzenne mapy i wektoryzację materiałów archiwalnych.

Słowa kluczowe:

mapy archiwalne; transformacja; kalibracja; siatka zniekształceń; metoda oceny zniekształceń

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

Affek A., 2012: Kalibracja map historycznych z zastosowaniem GIS, Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 16: 48-62, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec.

ArcGIS Resource Center Dostęp 20.04.2013 r. http//help.arcgis.com

Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919-1939. Dostęp 20.04.2013 r. http//polski.mapywig.org

Bieda A., Jasiołek J., Hanus P., 2011: Wykorzystanie klasycznych map ewidencyjnych w podstawowych pracach geodezyjnych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich nr 4: 193-202, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi.

Bielecka E., 2006: Systemy informacji geograficznej. Teoria i zastosowania. Wydawnictwo PJWSTK, Warszawa: 37-57, 75-95.

Chang K-T., 2010: Introduction to Geographic Information Systems. McGRAW HILL International Edition: 109-124.

Cisak M., Sas A., 2004: Transformacja współrzędnych punktów z układu „Borowa Góra” do układu „1942”. Prace Instytutu Geodezji i Kartografii t L, z. 108: 5-25.

Gaździcki J., 2001: Leksykon Geomatyczny. PTIP, Warszawa, 87 s.

Giętkowski T., Zachwatowicz M., 2010: Przemiany krajobrazu – czy można uniknąć złudzeń? [W:] Richling A., Fuhrmann M. (red.), Geograficzne spotkania w drodze. Krok trzeci – Warszawa. Wydawnictwo WGiSR, Warszawa.

Głowacki T., 2005: Projekty GIS. Administracja i Użytkowanie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław: 46-50.

Kosiński W., 2010: Geodezja. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 315-332.

Kowalik K., Suchożebrski J., 2011: Wykorzystanie archiwalnych map i planów do analizy zmian starorzeczy Wisły w okolicach Warszawy. [W:] Ostrowski J., Weszpińskie P. E. (red.), Z dziejów kartografii, t XV: 454-464.

Longley P. A., Goodchild M. F., Maguire D. J., Rhind D. W., 2006: GIS. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 164-182.

Łódzki Ośrodek Geodezji, Łódzki Internetowy System Informacji o Terenie – InterSIT. Dostęp 20.04.2013 r. http//gis.mapa.lodz.pl/MapaOgolna

Łuczyński J., 2001: Analiza dokładności mapy Wielkiego Księstwa Litewskiego Tomasza Makowskiego z 1613 r., tzw. radziwiłłowskiej na podstawie siatki zniekształceń. Polski Przegląd Kartograficzny t. 33, nr 4: 365-371, Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny.

Medyńska-Gulij B., 2012: Kartografia i geowizualizacja. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa.

Mierzwa W., 2002: Problem modernizacji ewidencji gruntów na terenach byłego katastru austryjackiego, Geodezja. t. 8, z. 2: 323-330, Wydawnictwa AGH.

Nieścioruk K., 2011: Archiwalne materiały kartograficzne jako źródło informacji o przekształceniach przestrzeni dawnej strefy podmiejskiej. [W:] Ostrowski J., Weszpiński P. E. (red.), Z dziejów kartografii, t. XV: 445-453.

Osada E., Sergieieva K., 2011: O badaniu zniekształceń modeli transformacji map na podstawie elipsy Tissota. Magazyn Geoinformacyjny Geodeta 9(176): 46-50.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Dz. U. 2011 nr 263, poz. 1572.

Szady B., 2013: Informacja ustna, Konferencja GIS w nauce, Lublin 24-16.06.2013.

Tomlinson R., 2007: Rozważania o GIS. Esri Press, Redlands: 91-110, 260-279.

Werner P., 2004: Wprowadzenie do systemów geoinformacyjnych, Wydział Geografii UW, Warszawa: 11-53.

Wnęk K., 2010: Systemy GIS w badaniach historycznych. Prace Historyczne 137: 153-171, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wolski J., 2012: Błędy i niepewność w procesie tworzenia map numerycznych. Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 16: 15-32, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec.

Wochna A., 2012: Systemy Informacji Geograficznej o jednostkach architektoniczno-krajobrazowych. Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 16: 95-104, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec.

Zachwatowicz M., 2012: Detekcja historycznych przemian pokrycia terenu z zastosowaniem logiki rozmytej. Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 16: 84-94, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec.