Ocena przydatności OpenStreetMap jako źródła danych dla analiz sieciowych

Piotr Cichociński
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
Katedra Geomatyki
Polska

Streszczenie

Od kilku lat użytkownicy oprogramowania GIS mają do dyspozycji zbiór danych stanowiący swego rodzaju alternatywę dla produktów komercyjnych. Jest nim OpenStreetMap (w skrócie OSM) – projekt mający za cel zbudowanie edytowalnej i dostępnej bez ograniczeń mapy świata. Mapa taka tworzona jest na podstawie danych z ręcznych odbiorników GPS, zdjęć lotniczych oraz innych dostępnych źródeł danych, a także szkiców wykonywanych w terenie. Zgromadzona informacja zapisywana jest w jednej, centralnej bazie danych, z której może być pobierana w postaci obrazu mapy zaprezentowanego przy użyciu wybranej symboliki lub danych wektorowych.
Dane z takiego źródła mogą być zastosowane między innymi do przeprowadzania analiz sieciowych, z których najszerzej wykorzystywana i najczęściej spotykana jest funkcja znajdowania optymalnej trasy pomiędzy dwoma punktami. Aby wynik takiej analizy można było uznać za wiarygodny, użyte dane muszą się charakteryzować odpowiednią jakością.
Ponieważ baza danych OSM budowana jest przez wolontariuszy, nie są sformułowane żadne plany jej systematycznego rozwoju oraz brak jest odgórnej kontroli jakości. Dlatego w pracy zaproponowano metody i narzędzia, które pozwolą zweryfikować przydatność zgromadzonych do tej pory danych dla celów analiz sieciowych, jak również poprawić znalezione błędy. Spośród rozważanych dla danych geograficznych aspektów jakości, szczególną uwagę zwrócono na: kompletność, dokładność położenia, spójność topologiczną i dokładność czasową.
Dwa pierwsze problemy wymagają w praktyce porównania z rzeczywistym przebiegiem dróg i ulic. Do rozwiązania problemu spójności geometrycznej zasugerowano wykorzystanie odpowiednich reguł topologicznych badających wybrane relacje przestrzenne pomiędzy obiektami geograficznymi. Po zasygnalizowaniu wykrytych w ten sposób błędów, można je poprawiać zarówno metodami automatycznymi, jak też metodami półautomatycznymi bądź ręcznymi.

Słowa kluczowe:

jakość danych; normalizacja; dane przestrzenne; OpenStreetMap; analizy sieciowe

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

Cichociński P., 2007: Zastosowanie zaawansowanych reguł topologicznych w procesie budowania baz danych przestrzennych wspomagających wycenę nieruchomości. Roczniki Geomatyki t. 5, z. 3, PTIP, Warszawa.

Cichociński P., Dębińska E., 2012: Badanie dostępności komunikacyjnej wybranej lokalizacji z wykorzystaniem funkcji analiz sieciowych. Roczniki Geomatyki, t. 10, z. 4, PTIP, Warszawa.

Ciepłuch B., Jacob R., Mooney P., Winstanley A., 2010: Comparison of the accuracy of OpenStreetMap for Ireland with Google Maps and Bing Maps. Proceedings of the Ninth International Symposium on Spatial Accuracy Assessment in Natural Resources and Environmental Sciences. Leicester, UK, 20-23 July 2010.

Ciepłuch B., Mooney P., Winstanley A., 2011: Building Generic Quality Indicators for OpenStreetMap. Proceedings of the 19th annual conference of GIS Research UK (GISRUK 2011). Portsmouth, 27-29 April 2011.

Czernik Z., 2012: Samorządy powoli zauważają OSM. [W:] Portal polskiej społeczności OpenStreetMap. http://openstreetmap.org.pl/osm/2012/samorzady-powoli-zauwazaja-osm/

Esri, 1998: ESRI Shapefile Technical Description. An ESRI White Paper. Environmental Systems Research Institute. Redlands.

Fischer M.M., 2003: GIS and Network Analysis. ERSA conference papers. 43rd European Congress of the European Regional Science Association. Jyväskylä, Finland, 27th-30th August 2003.

Girres J.-F., Touya G., 2010: Quality Assessment of the French OpenStreetMap Dataset. Transactions in GIS, 2010, 14(4): 435-459.

Goodchild M.F., Hunter G.J., 1997: A Simple Positional Accuracy Measure for Linear Features. International Journal of Geographical Information Science, 11(3): 299-306.

Haklay M., Weber P., 2008: OpenStreetMap: User-Generated Street Maps. IEEE Pervasive Computing, October–December 2008, s. 12-18.

Haklay M., 2010: How good is volunteered geographical information? A comparative study of OpenStreetMap and Ordnance Survey datasets. Environment and Planning B, 37(4): 682-703.

Hanguet J.F., 1995: Computation of the Hausdorff distance between plane vector polylines. Proceedings of AUTO-CARTO 12, 4: 1-10.

Hunter G.J., 1999: New tools for handling spatial data quality: moving from academic concepts to practical reality. URISA Journal, 11(2): 25-34.

Husdal J., 1999: Network analysis – network versus vector – A comparison study. http://www.husdal.com/1999/10/11/network-analysis-raster-versus-vector-a-comparison-study/

Krawczyk A., 2012: Możliwości wykorzystania personalnej bazy danych przestrzennych SpatiaLite w praktyce górniczej. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 2: 45-49, PTIP, Warszawa.

Michalak J., 2007: Otwarte oprogramowanie i otwarte dane w geomatyce. Roczniki Geomatyki t.5, z. 2, PTIP, Warszawa.

Mondzech J., Sester M., 2011: Quality Analysis of OpenStreetMap Data Based on Application Needs. Cartographica 46:2, 115-125.

PN-EN ISO 19113, 2002: Informacja geograficzna – Podstawy opisu jakości

PN-EN ISO 19114, 2005: Informacja geograficzna – Procedury oceny jakości

PN-EN ISO 9000, 2006: System zarządzania jakością -- Podstawy i terminologia

Vivid Solutions, 2005: RoadMatcher. http://www.vividsolutions.com/ products.asp?catg=spaapp&code=roadmatcher

Zaborowski A., 2010: Szczecin najbardziej kompletnym miastem. [W:] OpenStreetMap i okolice. Wolne dane w praktyce. http://blog.openstreetmap.pl/2010/szczecin-najbardziej-kompletnym-miastem

Zaborowski A., 2011: Hiszpański kataster uwolniony. [W:] OpenStreetMap i okolice. Wolne dane w praktyce. http://blog.openstreetmap.pl/2011/hiszpanski-kataster-uwolniony

Zielstra D., Zipf A., 2010: A Comparative Study of Proprietary Geodata and Volunteered Geographic Information for Germany. Proceedings of the 13th AGILE International Conference on Geographic Information Science. 10-14 May 2010, Guimarães, Portugal.