Środowiskowe mapy tematyczne w świetle rozporządzenia o rodzajach kartograficznych opracowań tematycznych i specjalnych

Streszczenie

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej stanowiącej ratyfikację dyrektywy INSPIRE, od kilku lat trwają w naszym kraju prace nad opracowaniem nowych standardów technicznych prowadzenia oraz harmonizacji baz referencyjnych. Opracowywana obecnie wielorozdzielcza baza danych referencyjnych BDOT stanowić będzie podstawowe źródło opracowań tematycznych i specjalnych.
Jednym z aktów wykonawczych ustawy o IIP jest Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 3 października 2011r. w sprawie rodzajów kartograficznych opracowań tematycznych
i specjalnych, które określa, jakie mapy tematyczne wykonywane będą przez państwową służbę geodezyjną i kartograficzną przy udziale innych organów administracji publicznej. Rozporządzenie to wymienia następujące opracowania tematyczne, które mają mieć postać cyfrową: mapy hydrograficzne, sozologiczne, geomorfologiczne, glebowo-rolnicze, pokrycia terenu, użytkowania ziemi, infrastruktury technicznej, średnich cen transakcyjnych gruntów, podziałów terytorialnych kraju oraz atlasowych obszarów Rzeczypospolitej Polskiej.
Część opracowań tematycznych wymienionych w rozporządzeniu jest już od wielu lat wykonywane w formie tematycznych baz danych przestrzennych. Są to: Mapa Hydrograficzna Polski
w skali 1:50 000 oraz Mapa Sozologiczna Polski w skali 1:50 000. Obecnie wykonywane są kolejne arkusze tych map, mające na celu kontynuację trwającej kilkanaście już lat mocno zaawansowanej budowy specjalistycznej bazy danych SOZO i HYDRO. Zwrócić należy jednak uwagę,
że opracowania te wykonywane są obecnie na podstawie Wytycznych Technicznych GIS-3
oraz GIS-4, które zostały opracowane w roku 2005 i wymagają uaktualnienia, tak by były one zgodne
z wymogami dyrektywy INSPIRE. Pozwoli to na uzyskanie w pełni interoperacyjnych produktów kartograficznych dających możliwość pozyskiwania danych, łączenia i harmonizacji z innymi opracowaniami (przede wszystkim z referencyjną bazą danych).
Artykuł jest próbą analizy opracowań kartograficznych tematycznych wymienionych
w powyższym rozporządzeniu, głównie zaś tych, które dotyczą środowiska przyrodniczego. Obok krótkiej charakterystyki wybranych opracowań, autorka zastanawia się nad wspólną harmonizacją nowo opracowywanych cyfrowych baz map tematycznych. Mapy tematyczne dotyczące środowiska przyrodniczego cechuje to, że wiele zjawisk jest ściśle ze sobą powiązanych, dlatego na niektóre elementy tych map należałoby spojrzeć globalnie, a nie tylko z punktu wykonywania jednostkowego opracowania tematycznego. Innym ważnym zagadnieniem przedstawionym w niniejszym artykule jest integracja cyfrowych map tematycznych z numerycznym modelem terenu (NMT) oraz cyfrową ortofotomapą. Obecnie w PZGiK gromadzone są numeryczne modele terenu pozyskane z lotniczego skaningu laserowego. Wykorzystanie ich przy tworzeniu map tematycznych pozwoliłoby
na podniesienie dokładności modelowanego w bazie danych zjawiska przyrodniczego, jak również
w znaczący sposób poprawiłoby jego wizualizację, dając lepszy efekt plastyczny, a tym samym łatwiejszy odbiór dla użytkownika.