Budowa modelu jakości i jego rola w opisie jakości danych przestrzennych

Alicja Winiarska
DahliaMatic, Warszawa
Polska

Streszczenie

W artykule zwraca się uwagę na duże znaczenie informacji o jakości danych przestrzennych m.in. ze względu na szerokie zastosowanie tych danych w procesach decyzyjnych. Wyróżnieni zostali w nim główni odbiorcy informacji o jakości – producenci, dysponenci i użytkownicy. Znaczenie jej jest dla każdej z tych grup inne. Nakreślono także za normą ISO 19157 koncepcję jakości danych przestrzennych i umiejscowiono w niej model jakości jako istotne narzędzie w procesie szacowania jakości. Model jakości ma na celu zapewnić powszechne zrozumienie tego co oznacza jakość w kontekście specyfikacji danych i opisywać jak ją mierzyć.
W artykule przedstawiono proces budowy modelu jakości z charakterystyką poszczególnych jego etapów: inwentaryzacji wymagań, definiowania zakresu jakości danych, wyboru elementów jakości i opisu ich szacowania oraz testowania przyjętych założeń. Poza wspomnianym procesem budowy modelu jakości nakreślono wyzwania związane z jego wdrożeniem. Dotyczą one m.in. potrzeby edukowania odbiorców informacji o jakości, zagadnienia równoważenia kosztów szacowania jakości, implementacji modelu jakości w systemach zarządzania danymi przestrzennymi.
Artykuł ten przeznaczony jest głównie dla producentów danych przestrzennych, gdyż dotyczy bezpośrednio wytwarzania poprawnych danych, spełniających oczekiwania użytkowników. Dzięki zastosowaniu modelu jakości, producenci mają szanse na uzyskanie powtarzalności kontroli, porównywalności wyników szacowania jakości, poprawę reakcji na wymagania rynku.
Koncepcja modelu jakości nie jest nowością. Prace związane z tym tematem były już prowadzone w ramach projektu ESDIN, gdzie powstał model jakości dla danych INSPIRE – m.in. dla tematów Administrative units, Transport networks. Podobne działania zostały podjęte przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, a związane były z wypracowaniem modeli jakości dla wybranych polskich zbiorów danych przestrzennych – m.in. BDOT10k, PRG, EGiB.

Słowa kluczowe:

jakość danych przestrzennych; informacja przestrzenna; elementy jakości; model jakości; ISO 19157

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia

Beare M., Henriksson R., Jakobsson A., Marttinen J., Onstein E., Lysandros Tsoulos, Williams F., Mäkelä J., Lies De Meulenaer, Persson I., Kavadas I., 2010: D 8.4 ESDIN Quality Final Report – Part A, B, C.

Bennat H., Endrullis M., Giversen J., Groenendaal W., Hangouët J-F., Lönnberg G., Pross E., Wasström C., 2015: Guidelines for Implementing the ISO 19100 Geographic Information Quality Standards in National Mapping and Cadastral Agencies. Jakobsson A., Giversen J. (eds). Dostęp 2015 r. http://www.eurogeographics.org/sites/default/files/Guidelines_ISO_19100_Quality.pdf

Bielecka E., 2010: Zasady oceny jakości danych przestrzennych oraz ich zastosowanie do oceny jakości danych gromadzonych w TBD. Roczniki Geomatyki t. 8, z. 4(40): 53-66, PTIP, Warszawa.

ISO, 2006: ISO/TS 19138 Geographic information - Data quality measures

PN EN ISO 19157 Informacja geograficzna – Jakość danych.

PN-EN ISO 19115:2010 Informacja geograficzna – Metadane.